De Engelse Cocker is in het algemeen een gezonde, sterke hond, vrij van kwalen tot op hoge leeftijd. De levensverwachting ligt ook tamelijk hoog, namelijk tussen de 12 en 15 jaar. Toch zijn er enkele kwalen en (aangeboren of erfelijke) aandoeningen die het ras kunnen treffen. Goede fokkers voeren de nodige tests uit, zoeken naar goede bloedlijnen en houden zich internationaal op de hoogte. Serieuze fokkers laten hun fokdieren vaak testen op de oogaandoeningen PRA en cataract. Via DNA-analyse is het nu mogelijk om de ouderdieren op PRA en FN (een nieraandoening) te laten testen. Ook HD (heupdysplasie) wordt door verscheidene fokkers onderzocht. In verschillende landen worden testresultaten gepubliceerd. In Nederland zijn de DNA testen voor PRA en FN sinds 1 januari 2010 verplicht (NSC). In België is er echter geen test- of publicatieverplichting. De fokker moet ook naar het karakter van de ouderdieren kijken. Op die manier kunnen problemen zoals het rode cockersyndroom beperkt worden.

In wat volgt ga ik iets dieper in op PRA en FN en bespreek ik ook nog enkele andere ziektes of aandoeningen die bij de Cocker kunnen voorkomen.

PRA

PRA (Progressive Retinal Atrophy) is een erfelijke oogaandoening. Er zijn verschillende types PRA die ervoor zorgen dat het netvlies van het oog geleidelijkaan degenereert (Antagene). Het zicht wordt belemmerd en leidt uiteindelijk tot blindheid. De meest voorkomende bij Cockers is GPRA (General Progressive Retinal Atrophy) ook bekend als prcd-PRA. Het gevolg is nachtblindheid die uiteindelijk leidt tot volledige blindheid. Het is een autosomaal recessieve erfelijke aandoening, d.w.z. dat een kopie van het PRA gen van elk van beide ouders moet overgeërfd worden om tot uiting te komen. Er zijn drie genetische categorieën : de Cocker kan normaal (geen kopieën van het gen), drager (één kopie van het gen) of lijder (twee kopieën van het gen) zijn. De normale en dragers zijn perfect gezonde honden. De drager kan het PRA gen echter doorgeven aan zijn nakomelingen. De lijder zal PRA ontwikkelen en zal altijd één kopie aan zijn nageslacht doorgeven. Met een klinisch oogonderzoek kan de dierenarts vaststellen of de hond PRA vertoont op het moment van het onderzoek, maar niet of hij het draagt en dus kan doorgeven of lijder is en het later pas zal ontwikkelen. Ondertussen bestaat er een DNA test die prcd-PRA kan opsporen. Uit deze test blijkt of de hond normaal, drager of lijder is. Dit is belangrijk om te weten bij het fokken. De Amerikaanse firma Optigen (www.optigen.com) voert deze testen uit. 

FN

FN (Familial Nephropathy) is een fatale nieraandoening bij jonge Cockers (Fogle : 309). In de jaren tachtig kwam deze veel voor in Engeland. Men is deze aandoening dan ook grondig gaan onderzoeken. Het gaat om de verschrompeling van de nieren op jonge leeftijd. De hond zal opvallend meer drinken en urineren. Zijn eetlust zal vervolgens dalen en er treedt gewichtsverlies op. De hond wordt lusteloos en moet braken. Het tandvlees wordt bleek. Uiteindelijk zal de hond sterven door het volledig falen van de nieren. (Peelman : 220) De aandoening erft autosomaal recessief over (cf. supra PRA). Het chronisch nierfalen uit zich op een leeftijd tussen 6 maanden en 2 jaar (Antagene). Het is zeer moeilijk om recessieve kwalen te overwinnen omdat een hond drager kan zijn en het ongemerkt kan doorgeven. De aandoening komt nu minder voor. Men schat dat het aantal dragers in Europa 14 % bedraagt (Antagene). Dankzij een DNA test, ontwikkeld in de Verenigde Staten, kan men de dragers van FN opsporen. De Franse firma Antagene (www.antagene.com) voert de FN test uit in Europa. 

Andere ziektes

HD 

HD (Heupdysplasie) is een heupaandoening. Door een afwijking aan het heupgewricht kan er artrose ontstaan wat pijnlijk is voor de hond. Er zijn verschillende gradaties gaande van A tot E heupen. HD komt vooral voor bij grotere rassen, maar het kan ook kleinere honden treffen. HD is een multifactoriële aandoening, d.w.z. dat er meerdere factoren een rol spelen. Dit zijn enerzijds erfelijkheid en anderzijds externe factoren zoals voeding en beweging. Om te bevestigen of een hond HD heeft wordt een röntgenfoto genomen. 

Hermafrodie

Hermafrodie is de aanwezigheid van zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken bij eenzelfde dier. Er zijn verschillende vormen van hermafrodie. Bij de Engelse Cocker vinden we XXSry terug, d.i. een recessief verervende afwijking. Teven die XXSry-lijders zijn, zijn zichtbaar hermafrodiet. Het zijn teven met mannelijke geslachtskenmerken. Reuen die lijders zijn zien er als gewone vruchtbare reuen uit, maar vererft het wel als lijder. Reuen of teven die drager zijn kunnen de afwijking doorgeven. 

Oogaandoeningen

Naast de hierboven besproken PRA, kan de Cocker ook de volgende oogaandoeningen vertonen : cataract (staar of vertroebeling van de ooglens), PPM (Persistent Pupillary Membrane), distichiasis (kleine haartjes op de normaal gezien onbehaarde ooglidrand), entropion (het naar binnen krullen van de oogleden), ectropion (het naar buiten krullen van de oogleden), Primary Glaucoma (verhoogde oogboldruk) en CPRA of RPED. 

Overige

Bij sommige Cockers werden ook auto immuun ziektes vastgesteld en tumoren (CSCUK). Cockers hebben grote huidplooien aan de onderlip. Tussen die plooien blijven gemakkelijk voedselresten en speeksel zitten. Daarin kunnen zich bacteriën ontwikkelen die de lipplooien kunnen ontsteken en kunnen doen stinken. (Fogle : 266) Soms wordt deze lipplooiontsteking ook aangeduid met de foutieve benaming lipplooieczeem. Verder is het ook oppassen voor huid- en vachtproblemen en oorontstekingen. Deze kunnen door een goede verzorging vaak vermeden worden. Huidproblemen zoals allergieën zijn veel moeilijker te behandelen. 

Opmerking

Het is zeer belangrijk om een Engelse Cocker pup te kopen bij een erkende fokker. De Engelse Cocker is een populair ras en dat is niet altijd ten voordele van de honden. Zo worden er helaas heel wat Cockers gefokt door broodfokkers. Deze voeren geen gezondheidstesten uit en letten niet op karaktereigenschappen van de ouderdieren. Ze zijn vaak overkweekt en het gevolg van inteelt. De pups worden er ook niet voldoende gesocialiseerd waardoor gedragsproblemen ontstaan. Gereputeerde fokkers zijn o.a. terug te vinden via erkende rasverenigingen.